Σαν σήμερα στις 28 Δεκεμβρίου 1903

Σαν σήμερα στις 28 Δεκεμβρίου 1903 γεννιέται ο Ούγγρος μαθηματικός Γιάνος Φον Νιούμαν.

  Ο Γιάνος Φον Νιούμαν (1903 –1957),ήταν Ούγγρος μαθηματικός που ζούσε στις Η.Π.Α. Πολύγλωσσος, διέθετε φωτογραφική μνήμη και εκτελούσε αστραπιαία ογκώδεις  υπολογισμούς με χαρακτηριστική ευκολία. Καθηγητής μαθηματικών στο πανεπιστήμιο Πρίνστον ,πρωτεργάτης στην RAND με πλούσιο ερευνητικό έργο τόσο στα μαθηματικά όσο και στην νεοσύστατη –εκείνη την εποχή-επιστήμη των υπολογιστών. Ασχολήθηκε με την Λογική,την κβαντομηχανική,την άλγεβρα την αρχιτεκτονική των υπολογιστών αλλά πάνω από όλα ήταν ο «πατέρας» της θεωρίας παιγνίων ,αντικείμενο του διδακτορικού του, το 1946.Έγραψε μαζί με τον Όσκαρ Μόργκενσεν το κλασσικό «Θεωρία παιγνίων και οικονομική συμπεριφορά». Συμμετείχε στο σχέδιο Μανχάταν για την κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας.

Καθολική ευφυΐα με ημερομηνία λήξης κατά τα λεγόμενα του, τα τριάντα χρόνια, όριο που το παρέτεινε στα σαράντα και κατόπιν στα πενήντα καθώς γερνούσε. Αιρετικός στις πολιτικές του απόψεις, ζητούσε τον βομβαρδισμό της Σοβιετικής ένωσης για να μην προλάβουν να αναπτύξουν πυρηνικά και έχουν την ευκαιρία να επιτεθούν εκείνοι πρώτοι. Όταν ήταν μικρός, ο πατέρας του επέλεγε μια σελίδα του τηλεφωνικού καταλόγου, ο φον Νιούμαν την διάβαζε για λίγα λεπτά και μετά ήταν σε θέση να απαντήσει σωστά για οποιοδήποτε όνομα η τηλέφωνο της σελίδας.  Κάποτε του έθεσαν το πρόβλημα:

Δύο τρένα κινούνται πάνω στην ίδια γραμμή  σε αντίθετες κατευθύνσεις με ταχύτητα 60 km/h το καθένα. Όταν βρίσκονται σε απόσταση 2 km μια μύγα που κάθεται στο μπροστινό τζάμι του ενός ξεκινάει με προορισμό το άλλο τρένο, μόλις το φτάσει αλλάζει κατεύθυνση και επιστρέφει στο πρώτο, μόλις φτάσει στο πρώτο τρένο ξανά-αλλάζει κατεύθυνση και επιστρέφει στο δεύτερο, κ.ο.κ. Αν η μύγα ταξιδεύει με 90 km/h. Πόση απόσταση θα έχει διανύσει ώσπου να συγκρουστούν τα δύο τρένα;

Υπάρχει μια πολύ εύκολη προσέγγιση: Τα τραίνα κινούνται με 60 km /h  ή 1 km/min και εφόσον απέχουν 2 km θα συναντηθούν σε ένα λεπτό. Σε ένα λεπτό η μύγα με ταχύτητα 90 km/h ή 1,5 km/min θα έχει διανύσει 1,5 km.                                                              

Ο Γιάνος Φον Νιούμαν σκέφτηκε μερικά δευτερόλεπτα και ανακοίνωσε την λύση. «Ξέρετε», του είπαν, «υπάρχει και μια μακροσκελής λύση με το άθροισμα των απείρων όρων μια ακολουθίας.» Τους κοίταξε και με μειλίχιο ύφος απάντησε  «μα το άθροισμα υπολόγισα.» http://mathhmagic.blogspot.com/2015/06/blog-post_12.html