«Όλα τα σημαντικά έχουν ειπωθεί στο παρελθόν από κάποιον άλλο που δεν τα ανακάλυψε!» Άλφρεντ Νορθ Γουάιτχεντ.
«Να προσέχετε τα θεωρήματα που έχουν όνομα, πέφτουν στις εξετάσεις!», έλεγε ο μαθηματικός μου, όταν πήγαινα σχολείο (εν τω μεταξύ τους το λέω και εγώ!). Είναι αλήθεια ότι πολλοί νόμοι, ανακαλύψεις, θεωρήματα φέρουν το όνομα αυτού που το ανακάλυψε. Ο νόμος του Ohm, η σταθερά του Όιλερ, το τελευταίο θεώρημα του Φερμάτ, ο κομήτης του Χάλει, η καμπύλη του Γκάους. Οι επιστημονικές ανακαλύψεις οι οποίες φέρουν το όνομα του προσώπου που τα ανακάλυψε λέγονται φερώνυμα.
Ο Stephen Stigler, καθηγητής Στατιστικής στο πανεπιστήμιο του Σικάγο διατύπωσε ένα νόμο, ο οποίος εν συντομία λέει ότι «κανένα επιστημονικό εύρημα δεν φέρει το όνομα αυτού που το ανακάλυψε πραγματικά». Για παράδειγμα, η καμπύλη του Γκάους έχει ανακαλυφθεί νωρίτερα από τον Ντε Μουάβρ 80 χρόνια νωρίτερα, η σταθερά του Οιλερ από τον Τζέικομπ Μπερνούλι, το τελευταίο θεώρημα του Φερμάτ αποδείχθηκε από τον Άντριου Γουάιλς ήταν απλά μια εικασία του. Ο κομήτης του Χάλει είχε παρατηρηθεί από αστρονόμους προ Χριστού παρόλο που ο Χαλει υπολόγισε την τροχιά του. Προφανώς αυτό δεν
σημαίνει ότι κάποιοι επιστήμονες σφετερίζονται τους κόπους και την
δουλειά άλλων, αλλά ότι απλά πραγματοποιούν επιπλέον έρευνες σε ένα αντικείμενο
ή κάνουν γνωστό στο ευρύ κοινό μια ανακάλυψη που είχε προηγηθεί ,
αλλά δεν ήταν τόσο διαδεδομένη και από εκείνη τη
στιγμή ταυτίζονται με αυτή.
Σε μια επίδειξη
κωμικής αυτοναφορικότητας ο ίδιος ο Stigler που
δημοσιεύει το σχετικό νόμο μνημονεύει ένα άλλο επιστήμονα,
τον Ρόμπερτ Μέρτον που αναφέρει την ίδια παρατήρηση νωρίτερα.
Μια μικρή λίστα νόμων που επαληθεύουν τον νόμο του Stigler.
● Χρυσός κανόνας του Φερμι, τον ανακάλυψε πρώτος ο Ντιράκ.
● Πυθαγόρειο θεώρημα, το γνώριζαν πολύ νωρίτερα οι Βαβυλώνιοι (αλλά δεν είναι σίγουρο ότι το είχαν αποδείξει).
● Κανόνας Λ' Οπιτάλ, πιστώνεται στον Γκυγιώμ Λ' Οπιταλ αλλά τον είχε ανακαλύψει πρώτος ο Γιόχαν Μπερνούλι.
● Οιλερ σταθερά (e), είχε ανακαλυφθεί από τον Τζέικομπ Μπερνούλι.
● Παράδοξο Γαλιλαίου,το έχει αναφέρει πρώτος ο σχολαστικός φιλόσοφος Ιωάννης Δουνς Σκώτος.
● Οι κανόνες του Ντε Μόργκαν αναφέρονται πολύ νωρίτερα από τον Γάλλο φιλόσοφο Ζαν Μπουριντάν.
● Το παράδοξο του Όνου που πιστώνεται στον Ζαν Μπουρινταν αναφέρεται νωρίτερα από τον Πέρση φιλόσοφο Αλ Γκαζαλί.
● Τα διαγράμματα Venn, τα έκανε γνωστά ο John Venn το 1880 αλλά υπάρχει αναφορά του από τον Οιλερ το 1768.
Περισσότερα εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου