Σαν σήμερα 23 Οκτωβρίου στο μαθηματικό σύμπαν

Η επιστολή με ημερομηνία 23 Οκτωβρίου 1852, όπου ο Α.Ντε Μόργκαν αναφέρει την εικασία των τεσσάρων χρωμάτων στον Ρ.Χάμιλτον

                   Ιστορικός.ουσ.Ένας μεγάλου βεληνεκούς κουτσομπόλης.

                                               Αμβρόσιος Πηρς,Το αλφαβητάρι του διαβόλου 

    Αυθαίρετη σταχυολόγηση γεγονότων που έλαβαν χώρα στις 23 Οκτωβρίου και αφορούν έμμεσα ή άμεσα τα μαθηματικά και την ιστορία τους.


4004 π.χ Η ημέρα της δημιουργίας του κόσμου σύμφωνα με τους υπολογισμούς  του Ιρλανδού αρχιεπισκόπου James Usher (1581–1656),o Usher είχε πάθος με την αριθμολογία και την αστρονομία.

 

526. Εκτελέστηκε ο νεοπλατωνικός φιλόσοφος Βοήθιος.Ο Βοήθιος μετέφρασε  την εργασία του Νικόμαχου στην αριθμητική (De institutione arithmetica libri duo) καθώς και έργα του Ευκλείδη και του Ιαμβλίχου. Ο Βοήθιος φυλακίστηκε επί ένα χρόνο και τελικά εκτελέστηκε από τον βασιλιά των Οστρογότθων Θεοδώριχο τον Μέγα.

1852. Στις 23 Οκτώβριου του 1852,ο Αύγουστος Ντε Μόργκαν ανέφερε σε ένα γράμμα στον φίλο του μαθηματικό Χάμιλτον την εικασία ενός μεταπτυχιακού φοιτητή του Φράνσις Γκάθρι: Τέσσερα χρώματα αρκούν για να χρωματιστεί κάθε χάρτης έτσι ώστε γειτονικές χώρες να έχουν διαφορετικά χρώματα. Αποδείχτηκε το 1976,από τους Kenneth Appel και Wolfgang Haken.  
 Ο Μόργκαν έγραφε στον φίλο του μαθηματικό  Χάμιλτον:

 «Ένας μαθητής μου με ρώτησε σήμερα να του αιτιολογήσω ένα γεγονός το όποιο αγνοούσα-και εξακολουθώ να αγνοώ- αν είναι γεγονός. Λέει ότι αν ένα σχήμα είναι χωρισμένο σε τμήματα με οποιοδήποτε τρόπο και κάθε τμήμα είναι χρωματισμένο ώστε να έχει διαφορετικό χρώμα από οποιοδήποτε άλλο με το οποίο συνορεύει-μπορεί να απαιτούνται τέσσερα χρώματα, αλλά όχι παραπάνω …Αν μου δώσεις κάποια πολύ απλή εξήγηση που θα με κάνει να νιώσω ένα αδαές ζώο,μάλλον θα ακολουθήσω το παράδειγμα της σφίγγας ….»

(Ο Ντε Μόργκαν αναφερόταν στην μυθολογική σφίγγα, η οποία αυτοκτόνησε αφού ο Οιδίποδας  έλυσε τον γρίφο της. Βεβαίως ήταν μάλλον αρκετά πιο εύκολος από την εικασία των τεσσάρων χρωμάτων:«Ποιο ζώο περπατά με τέσσερα πόδια  το πρωί, δυο το μεσημέρι και τρία το απόγευμα;».Η απάντηση είναι άνθρωπος (αν η μέρα αντιστοιχεί στην ζωή του ανθρώπου,ως βρέφος μπουσούλαγε,ως ενήλικος περπατά με τα δυο πόδια και ως ηλικιωμένος με μπαστούνι.)

Ούτε  όμως ο Χάμιλτον γνώριζε την απάντηση και μέσα σε τρεις μέρες του έγραψε:

«Δεν νομίζω να ασχοληθώ σύντομα με την τετράδα των χρωμάτων σου.»

Μια μικρή σχετική πρόκληση.Ο χάρτης της Κυκλολάνδης

   Στο παρακάτω σχήμα βλέπουμε το γεωγραφικό χάρτη της μακρινής Κυκλολάνδης. Ποιος είναι ο ελάχιστος αριθμός χρωμάτων που απαιτείται για να χρωματιστεί ένας τέτοιος χάρτης  χωρίς δυο νομοί που συνορεύουν να έχουν το ίδιο χρώμα; Δυο νομοί έχουν  σύνορα τόξα και όχι  μεμονωμένα σημεία.

Η λύση ΕΔΩ

1892. Δημοσιεύεται στο γερμανικό χιουμοριστικό περιοδικό Fliegende Blätter η εικόνα μιας οπτικής άπατης που φαίνεται πότε λαγός,πότε πάπια.( The Duck-Rabbit double illusion).Την εικόνα δημιούργησε ο Αμερικανός ψυχολόγος Joseph Jastrow για να καταδείξει ότι η οπτική αντίληψη δεν είναι απλά ένα προϊόν του ερεθίσματος, αλλά και της νοητικής δραστηριότητας.Δείτε το σχετικό σύνδεσμο στο Mathworld.Wolfram.com. 

http://mathworld.wolfram.com/Rabbit-DuckIllusion.html

2011.Η Ημέρα του MOLE (Mole Day) γιορτάζεται από τους χημικούς της Βόρειας Αμερικής κάθε χρόνο στις 23 Οκτωβρίου ανάμεσα στις 6.02 το πρωί και 6.02 το απόγευμα (σύμφωνα με τον  αμερικανικό τρόπο γραφής των ημερομηνιών 6:02 10/23 ) .H  Ημέρα Mole τιμά τον αριθμός του Avogadro (6,02 x 10 ^ 23) (που  είναι περίπου 24 παραγοντικό ή 24!),βασική μονάδα μέτρησης στη χημεία.Η ιδέα γεννήθηκε το 1980 με ένα άρθρο στο Teacher Science. Το άρθρο υπήρξε πηγή έμπνευσης για τον Maurice Oehler – καθηγητή Χημείας στο Wisconsin τώρα συνταξιούχο – ο οποίος το 1991 δημιούργησε το Εθνικό Ιδρυμα « Ημέρα του mole».Πολλά σχολεία στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά παίρνουν κάθε χρόνο μέρος στην Ημέρα του mole με σκοπό να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των μαθητών για τη Χημεία και να ανακαλύψουν τη γοητεία της. Ο Αρτ Λόγκαν, καθηγητής Χημείας στο Michigan, έχει προτείνει μια σειρά από δραστηριότητες με φαντασία στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Mole Day (http://www.moleday.org/ )

2007.Πεθαίνει  ο David George Kendall,Βρετανός μαθηματικός με ειδίκευση στην Στατιστική,ακαδημαϊκός καριέρας στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και της Οξφόρδης. Ο Kendall υπήρξε παγκόσμιου φήμης ειδικός στο κλάδο των πιθανοτήτων και της ανάλυσης δεδομένων.Έδωσε τον ορισμό της ουράς στην θεωρία ουρών αναμονής.Η Βασιλική Στατιστική Εταιρεία τον βράβευσε το 1955 με το μετάλλιο Guy ενώ η Μαθηματική εταιρεία του Λονδίνου τον βράβευσε με το βραβείο whitehead το 1980 και το μετάλλιο De Morgan το 1989.

 Η λύση ΕΔΩ

2011.Πεθαίνει ο  John Mc Carthy (1927–2011),Αμερικανός επιστήμονας της επιστήμης των υπολογιστών, έλαβε το 1971 το βραβείο Turing για την μεγάλη συνεισφορά του στο αντικείμενο της τεχνητής νοημοσύνης (AI).Δημιούργησε την γλώσσα προγραμματισμού Lisp. Ο McCarthy εισήγαγε τον όρο τεχνητή νοημοσύνη σε ομιλία του το 1955.Δείτε μια συνέντευξη του,το Μάρτιο του 1989 και την ιστορική ανάδρομη που κάνει για το αντικείμενο της  τεχνητής νοημοσύνης και πως την συνδέει με τα μαθηματικά,την φιλοσοφία  και τον πραγματικό κόσμο.

                               [

Bonus τραγουδάκι από τον Gallagher