«Ο Αρχιμήδης θα μνημονευθεί όταν ο Αισχύλος θα έχει λησμονηθεί, διότι οι γλώσσες πεθαίνουν, μα οι μαθηματικές ιδέες όχι.» G.Hardy


Πέμπτη 6 Ιουλίου 2023

Σαν σήμερα, Regiomontanus


 

 Σαν σήμερα 6 Ιουλίου 1476, πεθαίνει μυστηριωδώς στη Ρώμη ένα μήνα πριν τα τεσσαρακοστά του γενέθλια, από πανώλη ή δολοφονία ο Γερμανός μαθηματικός Γιόχαν Μύλλερ (Regiomontanus).

  Ο Γιόχαν Μύλλερ (Johann(es) Müller von Königsberg (1436–1476)), γνωστός με το εκλατινισμένο του όνομα Ρεγιομοντάνος (Regiomontanus), ήταν σημαντικός Γερμανός μαθηματικός και αστρονόμος.

   Γεννήθηκε στο  χωριό Unfinden της Βαυαρίας. Το ταλέντο του στα μαθηματικά αλλά και σε άλλες επιστήμες φάνηκε από ηλικία 11 ετών, οπότε έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Τρία χρόνια αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο "Alma Mater Rudolfina" στη Βιέννη. Αργότερα ήρθε σε επαφή με Βυζαντινούς μαθηματικούς  που είχαν καταφύγει στη Δύση μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης.( https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=131561&fbclid=IwAR3Ec8dABL9ZCN7qVKdmnd2yxbm7YhCTieX6pA7MBib9FgxYpAy9JUIvDrs)

  Ο Ρεγιομοντάνος κατασκεύασε αστρολάβους για τον Ούγγρο Matthias Corvinus και τον καρδινάλιο Βασίλειο Βησσαρίων (https://en.wikipedia.org/wiki/Bessarion )  και το 1465 ένα φορητό ηλιακό ρολόι για τον Πάπα Παύλο Β΄. Η συνεργασία του Ρεγιομοντάνου με τον Πόιερμπαχ τον έφερε σε επαφή με τα γραπτά του Νικολάου Κουζάνου (Cusanus), ο οποίος ασπαζόταν μια ηλιοκεντρική θεώρηση για τον κόσμο. Παρά το γεγονός αυτό, ο Ρεγιομοντάνος παρέμεινε γεωκεντριστής. Μετά τον θάνατο του Πόιερμπαχ συνέχισε τη μετάφραση της Αλμαγέστης, την οποία ο δάσκαλός του είχε αρχίσει μετά από πρωτοβουλία του καρδιναλίου Βησσαρίωνος. 

 Από το 1461 ως το 1465 ο Ρεγιομοντάνος έζησε και εργάστηκε στη Ρώμη. Συνέγραψε εκεί τα De Triangulis omnimodus  και Epytoma in almagesti Ptolemei. Ιδιαίτερα σημαντικό ήταν το  De Triangulis («Περί των τριγώνων») το οποίο είναι το πρώτο ϐιβλίο Τριγωνοµετρίας Ευρωπαίου συγγραφέα. 

Σε αυτό έγραφε:

  “Εσύ που επιθυμείς να μελετήσεις μεγάλα και θαυμαστά πράγματα, που αναρωτιέσαι για τις κινήσεις των άστρων, πρέπει να διαβάσεις αυτά τα θεωρήματα για τα τρίγωνα. Γνωρίζοντας αυτές τις ιδέες θα ανοίξεις την πόρτα για όλη την Αστρονομία και για ορισμένα γεωμετρικά προβλήματα.”

 Το 1467, ο Ρεγιομοντάνος άφησε τη Ρώμη για να εργαστεί στην αυλή του Ματθία Κορβίνου, βασιλιά της Ουγγαρίας. Εκεί υπολόγισε μεγάλους αστρονομικούς πίνακες και κατασκεύασε αστρονομικά όργανα.

  Το 1471 εγκαταστάθηκε στη Νυρεμβέργη, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της εποχής στην εκπαίδευση, τις εκδόσεις, το εμπόριο και την τέχνη. Εκεί συνδέθηκε με τον ανθρωπιστή και έμπορο  Μπέρναρντ  Βάλτερ (Bernhard Walther), που χρηματοδότησε το αστεροσκοπείο και το τυπογραφείο. Ο Ρεγιομοντάνος παραμένει γνωστός για την κατασκευή του πρώτου αστεροσκοπείου της Γερμανίας, στη Νυρεμβέργη. 

Την ίδια χρονιά διατυπώνει το πρώτο πρόβλημα ακρότατων μετά την αρχαιότητα:

«Από ποιο σημείο  του εδάφους φαίνεται μεγαλύτερη μια ράβδος  ανηρτημένη κατακόρυφα, δηλαδή φαίνεται από την μεγαλύτερη γωνία;»

(https://en.wikipedia.org/.../Regiomontanus%27_angle...)

 Το 1472 εξέδωσε το πρώτο τυπωμένο αστρονομικό σύγγραμμα στην ιστορία, το "Theoricae novae Planetarum" του δασκάλου του, Πόιερμπαχ. Το 1475 επέστρεψε στη Ρώμη για να συνεργαστεί με τον Πάπα Σίξτο Δ΄ επί της μεταρρυθμίσεως του ημερολογίου. 

Ο Ρεγιομοντάνος πέθανε μυστηριωδώς στη Ρώμη ένα μήνα πριν τα τεσσαρακοστά του γενέθλια, ίσως από πανώλη ή δολοφονία.

https://www.britannica.com/biography/Regiomontanus

2 σχόλια:

  1. Θανάση, το πιο σωστό είναι Ρετζιομοντάνο και όχι Ρεγιομοντανιο ή Ρεγκιομοντάνιο όπως το βρήκα στο διδίκτυο. Στη δεύτερη εκδοχή θα συμφωνούσα εάν στα λατινικά ήταν γραμμένο ως Reghiomontanus.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Carlo η Wikipedia και σχεδόν κάθε ιστοσελίδα που επισκέφτηκα το έχει ρεγιομοντάνος ,εξάλλου είναι ξενικό όνομα εξελληνισμένο οπότε τι θα πει σωστό ή λάθος .Είναι κάτι σαν το Βλάσιος Πασκάλ γαι τον Πασκαλ ή το Σιγκισμουνδος φροιδος που βρήκα για τον Φροιντ.

      Διαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...