Φανταστική Συνέντευξη:Αρχιμήδης

Δημοσιογράφος: Δάσκαλε Αρχιμήδη, τιμή μου να σας συναντώ.

Αρχιμήδης: Αν ήρθες να μιλήσουμε για μαθηματικά και εφευρέσεις, καλώς. Αν ήρθες για πολιτικά, πάρε δρόμο — έχω κύκλους να υπολογίσω.

Δημοσιογράφος: Ας ξεκινήσουμε με τα μαθηματικά.

Αρχιμήδης: Θα στο πω απλά: πήρα έναν κύκλο, τον περικύκλωσα με κανονικά πολύγωνα, τα μεγάλωνα όλο και περισσότερο, και βρήκα ότι το π είναι ανάμεσα σε 3 1/7 και 3 10/71. Με 96 πλευρές, δεν χρειαζόταν παραπάνω για να καταλάβω ότι οι αριθμοί μπορούν να περιγράψουν τον κόσμο… με ακρίβεια που τρομάζει.

Δημοσιογράφος: Και φυσικά, το “Εύρηκα!” σας έκανε διάσημο.

Αρχιμήδης: Ε, ναι. Ο Ιέρωνας ήθελε να μάθει αν το στέμμα του ήταν καθαρός χρυσός. Έσπαγα το κεφάλι μου, μέχρι που μπήκα στη μπανιέρα και είδα το νερό να ξεχειλίζει. Τότε συνειδητοποίησα ότι μπορώ να μετρήσω τον όγκο ενός αντικειμένου από το εκτόπισμα. Βγήκα γυμνός στον δρόμο, φωνάζοντας “Εύρηκα!”. Σήμερα λένε “μην το δοκιμάσετε στο σπίτι”. Εγώ λέω… χάσατε την πλάκα.

Δημοσιογράφος: Στην πολιορκία από τους Ρωμαίους, γίνατε φόβος και τρόμος.

Αρχιμήδης: Έπρεπε να υπερασπιστούμε την πόλη. Έφτιαξα καταπέλτες, μηχανισμούς εκτόξευσης λίθων, και —το καμαρι— τη Σιδηρά Χείρ.

Δημοσιογράφος: Μιλήστε μας γι’ αυτή.

Αρχιμήδης: Ήταν ένας τεράστιος γερανός με γάντζο στο άκρο. Όταν ρωμαϊκά πλοία πλησίαζαν, κατέβαζα τον γάντζο, άρπαζα το κατάρτι και… γδούπ! αναποδογύριζε το πλοίο ή το σήκωνε λίγο και το βούλιαζε με δύναμη. Οι Ρωμαίοι έπαθαν σοκ. Ορισμένοι πίστευαν ότι πολεμούσαν εναντίον κάποιου θαλάσσιου τέρατος.

Δημοσιογράφος: Και οι περίφημοι “καθρέφτες” που έκαιγαν τα πλοία;

Αρχιμήδης: Γυαλισμένες ασπίδες σε διάταξη. Αντικατόπτριζαν τον ήλιο και άναβαν τα πανιά των εχθρών. Κάποιοι λένε πως είναι μύθος. Εγώ λέω: φέρτε 500 Συρακούσιους με καθρέφτες και θα σας δείξω.

Δημοσιογράφος: Και η περίφημη ρήση σας;

Αρχιμήδης: “Δώσε μου ένα σταθερό σημείο και έναν μοχλό, και θα κινήσω τη Γη.” Το εννοούσα. Ο μοχλός είναι η απόδειξη ότι η ευφυΐα πολλαπλασιάζει τη δύναμη. Σήκωσα ολόκληρα πλοία μόνος μου με ένα σύστημα τροχαλιών. Ο Ιέρωνας έμεινε με το στόμα ανοιχτό.

Δημοσιογράφος: Και μετά;

Αρχιμήδης: Ένας Ρωμαίος με βρήκε να σχεδιάζω κύκλους στην άμμο. Του είπα “Μη μου τους κύκλους τάραττε” — αλλά αντί να μου φέρει χαρτί, με… έστειλε στον Άδη. Ο Μάρκελλος είχε δώσει εντολή να με αφήσουν ζωντανό, αλλά φαίνεται πως οι εντολές δεν μεταφράστηκαν σωστά.

Δημοσιογράφος: Στην ταινία Indiana Jones and the Dial of Destiny εμφανιστήκατε με έναν περίεργο μηχανισμό.

Αρχιμήδης: Ναι, μ’ έβαλαν να φτιάξω κάτι που υποτίθεται ταξιδεύει στον χρόνο. Στην πραγματικότητα, ταξιδεύω ήδη στον χρόνο — με κάθε μαθηματική ιδέα που μένει ζωντανή χιλιάδες χρόνια. Και να ξέρεις, αν είχα τον Ιντιάνα στις Συρακούσες, θα τον έβαζα να κουβαλάει πέτρες για τους καταπέλτες.

Δημοσιογράφος: Τι θέλετε να μείνει από εσάς;

Αρχιμήδης: Ότι η φαντασία και η λογική είναι τα ισχυρότερα όπλα. Και ότι αν ποτέ θελήσετε να κινήσετε τον κόσμο, δεν χρειάζεστε στρατό — χρειάζεστε έναν καλό μοχλό… και λίγο μυαλό.

(Ο Αρχιμήδης πιάνει μια μικρή ξύλινη ράβδο, την ακουμπά σε μια πέτρα, και με ένα παιδικό χαμόγελο λέει: “Βλέπεις; Ακόμα κι αυτό το μικρό πράγμα μπορεί να κάνει θαύματα, αν ξέρεις πού να το τοποθετήσεις.”)