Ντάβιντ Χίλμπερτ Wir müssen wissen.Wir werden wissen. #Φανταστικοιμονολογοι #χιουμορ

 

Νταβιντ Χίλμπερτ (David Hilbert) – Ο Αρχιτέκτονας της Μαθηματικής Λογικής και της Αφαίρεσης

 Ο Νταβιντ Χίλμπερτ γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1862 στην Κένιξμπεργκ της Πρωσίας (σημερινό Καλίνινγκραντ στη Ρωσία), σε μια εποχή όπου τα μαθηματικά μόλις άρχιζαν να διαμορφώνονται ως μια δομημένη και αυστηρή επιστήμη. Από νωρίς επέδειξε εξαιρετική μαθηματική διαίσθηση και φιλοσοφική σκέψη, γεγονός που τον οδήγησε να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Κένιξμπεργκ, όπου συνδέθηκε με μεγάλες προσωπικότητες όπως ο Φέρντιναντ Λίντεμαν

Το 1895 έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, το οποίο μετέτρεψε σε παγκόσμιο κέντρο μαθηματικής έρευνας. Υπό την καθοδήγησή του, το Γκέτινγκεν έγινε η Μέκκα των μαθηματικών του 20ού αιώνα.

Το έργο του Χίλμπερτ ήταν τεράστιο σε εύρος και βάθος, απλώθηκε σχεδόν σε κάθε περιοχή των μαθηματικών: στη θεωρία των αναλλοίωτων, στη γεωμετρία, στη θεωρία αριθμών, στην ανάλυση, στην άλγεβρα, στην ολοκληρωτική μεταρρύθμιση της μαθηματικής λογικής, και φυσικά, στα θεμέλια των μαθηματικών.

Τα πιο σημαντικά του επιτεύγματα περιλαμβάνουν:

Το 1899, με το έργο του Grundlagen der Geometrie, έθεσε τα αξιωματικά θεμέλια της Ευκλείδειας γεωμετρίας, εισάγοντας μια νέα εποχή αυστηρής τυποποίησης των μαθηματικών.

Το 1900, παρουσίασε στη Διεθνή Συνδιάσκεψη Μαθηματικών στο Παρίσι τα περίφημα 23 προβλήματα του Χίλμπερτ, προτείνοντας ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα κατεύθυνσης της μαθηματικής έρευνας για τον 20ό αιώνα. Πολλά από αυτά καθόρισαν την πορεία της μαθηματικής σκέψης για δεκαετίες.

Η συμβολή του στην ανάλυση και η διαμόρφωση του χώρου Hilbert, μιας αφηρημένης έννοιας που κατέχει κεντρική θέση στην κβαντομηχανική, έδειξε το πώς η καθαρή μαθηματική σκέψη μπορεί να επηρεάσει τη φυσική.

Η φιλοδοξία του για τη θεμελίωση των μαθηματικών πάνω σε απολύτως ασφαλή και πλήρως αποδείξιμα αξιώματα – γνωστή ως πρόγραμμα του Χίλμπερτ – αποτέλεσε την αφετηρία της σύγχρονης μαθηματικής λογικής. Αν και το έργο του Γκέντελ κατέρριψε την ελπίδα για απόλυτη πληρότητα, το όραμα του Χίλμπερτ έβαλε τα θεμέλια για τη θεωρία της υπολογισιμότητας.

Ο Χίλμπερτ δεν ήταν μόνο ένας εξαιρετικός  μαθηματικός – ήταν και μια ανοιχτόμυαλη, δημιουργική και φιλοσοφικά ανήσυχη προσωπικότητα. Είχε χιούμορ, αγαπούσε τη σαφήνεια και πίστευε βαθιά ότι "πρέπει να ξέρουμε και θα ξέρουμε" («Wir müssen wissen — wir werden wissen»), μια φράση που κοσμεί τον τάφο του και αντικατοπτρίζει την απεριόριστη εμπιστοσύνη του στην ανθρώπινη νόηση.

Υπήρξε δάσκαλος μεγάλων μορφών όπως ο Τζον φον Νόιμαν, ο Χέρμαν Βέιλ, και επηρέασε ακόμα και τον Άινσταϊν με την αυστηρότητα και την κομψότητα της σκέψης του.

Ο Χίλμπερτ πέθανε στις 14 Φεβρουαρίου 1943, σε ηλικία 81 ετών, σε μια Γερμανία σπαρασσόμενη από τον πόλεμο και το ναζισμό, ένα καθεστώς που απεχθανόταν. Παρά το γεγονός ότι πέθανε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, η κληρονομιά του παραμένει άσβεστη. Ο Χίλμπερτ δεν ήταν απλώς μαθηματικός· ήταν ο ίδιος τα μαθηματικά.