Τεύκρος Μιχαηλίδης,συνέντευξη.

   Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης εμφανίστηκε ως μυθιστοριογράφος με το βιβλίο του Πυθαγόρεια Εγκλήματα. Με μια διαφορετική γραφή και ένα προσωπικό ύφος κατάφερε να κερδίσει τους αναγνώστες και να γνωρίσει επιτυχία. Στα μυθιστορήματά του συνδυάζει τη γνώση των μαθηματικών και της Ιστορίας. Πολλά από τα πρόσωπα που χρησιμοποιεί είναι γνωστοί επιστήμονες ή προσωπικότητες αλλά και άνθρωποι ανώνυμοι που συνεισφέρουν στον αγώνα για ένα καλύτερο μέλλον. Στο τελευταίο του μυθιστόρημα, Ο μέτοικος και η συμμετρία, γράφει για έναν άνθρωπο που αν και η ζωή του ήταν μια οδύσσεια, αγαπούσε παράφορα τα μαθηματικά. Και όπως μας λέει, «…η αγάπη αυτή γεννήθηκε αβίαστα τόσο στον κεντρικό ήρωα όσο και στα πραγματικά πρόσωπα…»

Κάθε μυθιστόρημά σας είναι διαφορετικό από τα προηγούμενα. Αλήθεια, πώς σχεδιάζετε κάθε καινούργιο βιβλίο σας;

Και ο τρόπος σχεδιασμού διαφέρει από μυθιστόρημα σε μυθιστόρημα. Στον Μέτοικο το νήμα της πλοκής ήρθε στο μυαλό μου διαμιάς, σχεδόν αυτόματα. Χρειάστηκα όμως περίπου τέσσερα χρόνια για να συγκεντρώσω το υλικό και να μετατρέψω το νήμα σε κείμενο. Αντίθετα, στον Αχμές, ήξερα ποιο υλικό θα χρησιμοποιούσα και η κυρίως δουλειά μου ήταν να μετατρέψω το υλικό σε πλοκή.

Το βιβλίο Ο μέτοικος και η συμμετρία αναφέρεται στην αγάπη που έχουν πολλοί άνθρωποι για τα μαθηματικά. Πώς γεννιέται αυτή η αγάπη;

Θα προσέξατε ότι η αγάπη αυτή γεννήθηκε αβίαστα, τόσο στον κεντρικό ήρωα όσο και στα πραγματικά πρόσωπα (Έσερ – Γκρόθεντικ) που πλαισιώνουν την ιστορία.

Ο Δημήτρης Αποστολίδης είναι ένας άνθρωπος που εκφραζόταν με μαθηματική σκέψη αλλά και στη ζωή του ήταν ενεργός στους αγώνες των λαών για την ελευθερία. Η νέα γενιά έχει κάποια από αυτά τα στοιχεία της προσωπικότητας του Αποστολίδη;

Δυστυχώς η νέα γενιά είναι καταδικασμένη να αντιμετωπίσει δυσκολίες και αδιέξοδα που στη δική μου γενιά ήταν άγνωστα. Πιστεύω πως ένας Αποστολίδης έχει περισσότερες πιθανότητες να προκύψει από τη νέα γενιά παρά από τη δική μου – τη γενιά του αφηγητή.

Μου έκανε εντύπωση ότι ο Δημήτρης σε όλη του τη ζωή κρατούσε σημειώσεις – σε ένα ημερολόγιο που είχε τη δική του ιστορία. Οι ημερολογιακές αναφορές δεν είναι και ένας τρόπος γραφής με λογοτεχνική χροιά;

Σε γενικές γραμμές ναι. Άλλωστε στο προηγούμενο μυθιστόρημά μου, Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού, το χρησιμοποίησα κι εγώ.

Η οδύσσεια του Δημήτρη ξεκινά από τη Μικρά Ασία και τελειώνει στην Ευρώπη. Η ζωή του έχει άλλες επιλογές;

Νομίζω ότι ο κάθε αναγνώστης θα δώσει τη δική του απάντηση σε αυτό. Ας παρατηρήσω ωστόσο ότι ο Δημήτρης είναι μέτοικος. Ένας μέτοικος δεν επιλέγει το πού θα πάει. Πάει εκεί που τον σπρώχνει η ανάγκη.

Μου άρεσε το ταξίδι στη Μικρά Ασία, αλλά πρόσεξα ότι πολλές φορές χρησιμοποιήσατε το σαρκασμό.

Ο σαρκασμός είναι για μένα μια έκφραση οργής. Όχι αναγκαστικά ή αποκλειστικά ενάντια στους Τούρκους. Οι νεόκοποι ιστορικοί και οι κάθε λογής πρώην επαναστάτες δικαιούνται και αυτοί το μερίδιό τους.

Η περιπλάνηση στην Ισπανία και τη Γαλλία και ο έρωτας με τη Ραχήλ μάς απογειώνουν. Δεν είναι ο έρωτας πηγή έμπνευσης για όσα μπορούμε να ονειρευτούμε και να πράξουμε στη σύντομη ζωή μας;

Είναι και πηγή έμπνευσης και οξυγόνο και συχνά βάρος δυσβάστακτο.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τη μαθηματική λογοτεχνία. Πέρα από τα βιβλία που γράφονται, τι άλλο έχει λάβει χώρα και έχει βοηθήσει αυτή τη διάδοση και την αγάπη για τα μαθηματικά;

Νομίζω ότι η εμφάνιση πολλών εκλεκτών βιβλίων μαθηματικής λογοτεχνίας αλλά και εξαιρετικών «εκλαϊκευτικών» έργων ήταν καθοριστική. Από την άλλη η συνειδητοποίηση ότι τα μαθηματικά βρίσκονται παντού στη ζωή μας και μας αφορούν όλους συνεισέφερε σημαντικά στη δημιουργία ενός «μαθηματικότροπου» ρεύματος.

Πέρα από συγγραφέας είσαστε και καθηγητής μαθηματικών. Πώς σας αντιμετωπίζουν οι μαθητές σας όταν μαθαίνουν ότι έχετε και την ιδιότητα του συγγραφέα;

Δε νομίζω ότι επηρεάζονται σημαντικά. Ωστόσο το γεγονός ότι βλέπουν το όνομά μου ή και τη φωτογραφία μου στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων ή τις σελίδες των εφημερίδων τους διασκεδάζει.

Σήμερα υπάρχει οικονομική κρίση και τα καλύτερα μυαλά μεταναστεύουν στα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Γιατί η χώρα δεν ανταποκρίνεται πια και δεν εκμεταλλεύεται αυτούς τους επιστήμονες και τους αφήνει να φύγουν αλλού;

Ύστερα από τριάντα χρόνια φαυλότητας και αβελτηρίας εκ μέρους των κυβερνώντων η Ελλάδα δεν έχει πολιτική ηγεσία. Οι ίδιοι και οι ίδιοι αποτυχημένοι (για να είμαι επιεικής) ηγέτες ανακυκλώνονται στην εξουσία. Συνεπώς η Ελλάδα δεν υφίσταται ως οργανωμένο κράτος, ώστε να μπορεί να αναδείξει και να εκμεταλλευτεί τα καλύτερα παιδιά της. Ας πάνε στο καλό, να βρουν τη μοίρα τους αλλού, εκεί που οι κόποι τους δε θα γίνουν βίλες και πισίνες υπουργών, όπως γίνανε οι δικοί μας. Ίσως κάποια στιγμή μπορέσουν να γυρίσουν πίσω…

Ποια μυθιστορήματα θα προτείνατε στους αναγνώστες μας;

Jean Michel Guenassia, Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων και Maurice Attia, Η τριλογία: Το μαύρο Αλγέρι, Η κόκκινη Μασσαλία, Παρίσι μπλουζ.

Πείτε μας δυο λόγια και για την εκπομπή που παρουσιάζετε στην Κρατική Τηλεόραση.

H εκπομπή «Ο γύρος του κόσμου με 80 βιβλία» προβάλλεται από την ΕΤ1 κάθε Σάββατο στις 16:30. Στόχος της είναι να δώσει μια ώθηση στο νεανικό βιβλίο. Κάθε εβδομάδα παρουσιάζουμε ένα βιβλίο, προσεγγίζοντάς το από πολλές διαφορετικές όψεις: Δραματοποιημένες σκηνές, τεκμηρίωση για το βιβλίο, το συγγραφέα του και την εποχή του, αναφορές στα διάφορα μέσα που χρησιμοποίησαν αυτό το βιβλίο (κινηματογράφος, κόμικς, μουσική) και πολλά άλλα. Είναι μια ζωντανή, ομαδική δουλειά αρκετά διαφορετική από ό,τι έχω κάνει μέχρι τώρα, που έφερε μια ευχάριστη ποικιλία στη ζωή μου.