#Σανσημερα
Ο Νόρμπερτ Βίνερ (26 Νοεμβρίου 1894 – 18 Μαρτίου 1964) υπήρξε ένας από τους λαμπρότερους μαθηματικούς του 20ού αιώνα και ο θεμελιωτής της κυβερνητικής — όρο που ο ίδιος επινόησε και ο οποίος περιγράφει τις κοινές αρχές του ελέγχου και της επικοινωνίας σε ζωντανούς οργανισμούς, μηχανές και οργανισμούς. Η συμβολή του επηρέασε βαθιά όχι μόνο τα μαθηματικά αλλά και την πληροφορική, την τεχνητή νοημοσύνη και τα συστήματα αυτοματισμού.
Η εξαιρετική αυτή πορεία είχε προδιαγραφεί από την παιδική του ηλικία. Ο Βίνερ ήταν πραγματικό παιδί–θαύμα, με γνωστικές ικανότητες που ξεπερνούσαν κατά πολύ τις νόρμες της εποχής — ή οποιασδήποτε εποχής.
-Έμαθε ανάγνωση στα 3 του χρόνια και σε ηλικία μόλις 7 ετών είχε ολοκληρώσει την ανάγνωση ολόκληρου του Πλίνιου του Πρεσβύτερου σε μετάφραση.
-Μπήκε στο πανεπιστήμιο στα 11, στο Tufts College.
-Πήρε το πρώτο του πτυχίο στα 14, στη φιλοσοφία.
-Ανακηρύχθηκε διδάκτορας στα 17, έπειτα από σπουδές στο Harvard και στο Cornell, με διατριβή στην μαθηματική λογική.
-Συνέχισε στο Κέιμπριτζ, όπου παρακολούθησε μαθήματα του Μπέρτραντ Ράσελ, και αργότερα στο Γκέτινγκεν κοντά στον Χίλμπερτ, συνεργαζόμενος έτσι με δύο από τις μεγαλύτερες μορφές της μαθηματικής σκέψης.
Από τα φοιτητικά του χρόνια κυκλοφορεί ένα περιστατικό, επιβεβαιωμένο από συμφοιτητές: σε διάλεξη του Ράσελ, ο νεαρός Βίνερ υπέβαλε μια τόσο τεχνική ερώτηση, ώστε ο Ράσελ σταμάτησε το μάθημα και παρατήρησε ότι «ο νεαρός αυτός φαίνεται να γνωρίζει ήδη όσα διδάσκω — ίσως και περισσότερα».
-Ο Βίνερ κατέκτησε διεθνή αναγνώριση χάρη σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές μαθηματικές συνεισφορές του 20ού αιώνα. Η εργασία του στη γενικευμένη αρμονική ανάλυση και τα θεωρήματα Tauberian του χάρισαν το βραβείο Bôcher το 1933, όταν η Αμερικανική Μαθηματική Εταιρεία τον τίμησε για το υπόμνημά του Tauberian theorems, δημοσιευμένο στο Annals of Mathematics την προηγούμενη χρονιά.
Το ενδιαφέρον του εκτεινόταν σε πλήθος πεδίων:
-στοχαστικές διεργασίες,
-κβαντική θεωρία,
και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε σε συστήματα ελέγχου πυροβολικού.
Το 1948 δημοσίευσε το μνημειώδες έργο Cybernetics, το οποίο επηρέασε καθοριστικά τη μεταγενέστερη εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης. Στο βιβλίο αυτό αξιοποίησε την εμπειρία του από πειράματα με αντιαεροπορικά συστήματα που προέβλεπαν την πορεία εχθρικών αεροσκαφών μέσω ερμηνείας ραντάρ, ενώ παράλληλα μελέτησε τα εγκεφαλικά κύματα, διερευνώντας ομοιότητες ανάμεσα στον ανθρώπινο εγκέφαλο και τα σύγχρονα υπολογιστικά συστήματα — μνήμη, επιλογή, λήψη αποφάσεων. Πρωτοπόρος στην βάση της σκεψής του. Η κυβερνητική είναι η επιστήμη που μελετά πώς τα συστήματα —ζωντανά ή μηχανικά— λαμβάνουν πληροφορίες, τις επεξεργάζονται και προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους μέσω ανατροφοδότησης (feedback).Η τεχνητή νοημοσύνη συνεχίζει αυτή τη λογική: χρησιμοποιεί τις ίδιες αρχές πληροφορίας, ελέγχου και μάθησης για να δημιουργήσει συστήματα που μαθαίνουν, προβλέπουν και παίρνουν αποφάσεις όπως ένας ζωντανός οργανισμός.
Παράλληλα με την εξαιρετική του διάνοια, ο Βίνερ υπήρξε διάσημος για την… απίστευτη αφηρημάδα του. Συχνά ξεχνούσε βασικά πράγματα: να φάει, να πάρει το παλτό του, να αναγνωρίσει συναδέλφους στον διάδρομο του MIT. Κάποτε γύρισε σπίτι χωρίς παλτό και εξήγησε στη σύζυγό του ότι «το άφησε κάπου επειδή σκεφτόταν κάτι πολύ σημαντικό».
Το πιο γνωστό —και μάλλον υπερβολικό— ανέκδοτο αφορά μια μετακόμιση: η γυναίκα του είχε βάλει στην τσέπη του ένα χαρτί με τη νέα τους διεύθυνση. Ο Βίνερ, βυθισμένος σε μαθηματική έμπνευση, έγραψε πάνω στο χαρτί σημειώσεις, θεώρησε την ιδέα λανθασμένη και το πέταξε. Το απόγευμα επέστρεψε από συνήθεια στο παλιό σπίτι· βλέποντας το σπίτι άδειο, θυμήθηκε ότι είχε μετακομίσει — αλλά όχι πού. Ένα νεαρό κορίτσι τον συνάντησε και εκείνος τη ρώτησε:
«Δεσποινίς, είμαι ο διάσημος μαθηματικός Βίνερ. Μήπως ξέρετε πού μένω;»
Και εκείνη απάντησε:
«Ναι, πατέρα. Έλα, θα σε πάω σπίτι.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου