Σαν σήμερα το 1973, πεθαίνει η Hilda Geiringer (1893-1973) Η Geiringer ήταν Αυστριακή μαθηματικός γεννημένη στην Βιέννη εβραϊκής καταγωγής.Ως μαθήτρια στο γυμνάσιο, η Hilda έδειξε ιδιαίτερη κλίση προς τα μαθηματικά. Έλαβε πτυχίο μαθηματικών στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και το 1917 το διδακτορικό της στα μαθηματικά με αντικείμενο την σειρά Fourier σε συναρτήσεις δύο μεταβλητών υπό την επίβλεψη του Wilhelm Wirtinger.
Ακολούθως εργάστηκε ως βοηθός του μαθηματικού Leon Lichtenstein στην επιμέλεια του περιοδικού Jahrbuch über die Fortschritte der Mathematik.
Το 1921, μετακομίζει στο Βερολίνο όπου εργάστηκε στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Μαθηματικών υπό τον Richard Edler von Mises σε θέματα Στατιστικής, Πιθανοτήτων και Μαθηματικής Φυσικής.
Τότε εργάστηκε πάνω στην μαθηματική θεωρία της πλαστικότητας. Μελέτησε στις διαφορικές εξισώσεις που καθορίζουν την πλαστική παραμόρφωση στα μέταλλα. Βρήκε έναν τρόπο να συνδυάσει δύο συνθήκες σε μία μόνο εξίσωση, απλοποιώντας σημαντικά και επιταχύνοντας τη διαδικασία υπολογισμού της παραμόρφωσης. Η «εξίσωση Geiringer» βρίσκει εφαρμογή στην μηχανική ασφάλειας για γέφυρες παρέχοντας πληροφορίες για τα διαστήματα μέσα στα οποία η παραμόρφωση των μετάλλων είναι τέτοια ώστε να αποτρέπονται συστροφές και ρήξεις. Στο Βερολίνο παντρεύεται τον Felix Pollaczek επίσης μαθηματικό και το 1922 αποκτά την κόρη της Magda. Ο γάμος της μετά από λίγο διαλύεται, οπότε αναγκάζεται να εργαστεί και να μεγαλώνει μόνη της την κόρη της. Εκείνη την χρονιά υποβάλει μία εργασία με σκοπό να καταλάβει θέση καθηγήτριας στο πανεπιστήμιο. Σε ηλικία 34 ετών, η Geiringer έγινε λέκτορας «Privadozent». Ήταν η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια Πανεπιστημίου στην Γερμανία στα εφαρμοσμένα μαθηματικά.
.jpg)
Τελικά το 1933 με βάση το Νόμο περί Δημόσιας Διοίκησης του Ναζιστικού καθεστώτος απολύεται και πηγαίνει στις Βρυξέλλες όπου εργάζεται στο Ινστιτούτο Μηχανικής. Δυστυχώς την εποχή αυτή το κλίμα φόβου που απλώνεται στην Ευρώπη από την άνοδο του Ναζιστικού φαινομένου την αναγκάζει για άλλη μία φορά να φύγει.
Εκείνη την εποχή, ο πρόεδρος της Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατουρκ ξεκίνησε μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο για τον εκσυγχρονισμό της χώρας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό περιλάμβανε την υποδοχή περίπου 200 Γερμανών μελετητών, μεταξύ των οποίων οι Richard Edler von Mises και Hilda Geiringer. Ο Von Mises διορίστηκε πρόεδρος του τμήματος των μαθηματικών στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, ενώ η Geiringer έγινε καθηγητής με πενταετή σύμβαση. Τότε διεξήγαγε καινοτόμο έρευνα στη θεωρία πιθανοτήτων και στη γενετική, αναλύοντας αναδρομικές εξισώσεις για να μελετήσει την κατανομή των γονότυπων και των τύπων αίματος. Δημοσίευσε 18 εργασίες στα Αγγλικά και ένα βιβλίο στα Τούρκικα. Όταν πέθανε ο Ατατούρκ, τo 1938, Τούρκοι καθηγητές άρχισαν να αντικαθιστούν τους Εβραίους πρόσφυγες στο πανεπιστήμιο. Το 1939 το συμβόλαιό της δεν ανανεώθηκε και αναγκάστηκε για δεύτερη φορά να φύγει.
Το ταξίδι στην Ηπειρωτική Ευρώπη για μια Εβραία με παιδί ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα γι’ αυτό επιλέγει να πάει στην Λισαβόνα με σκοπό να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ. Αλλά η μετανάστευση στην Αμερική, με τις αυστηρές ετήσιες ποσοστώσεις της, δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Ειδικά το 1939 όταν η Geiringer προσπαθούσε να μεταναστεύσει, η ποσόστωση για εκείνο το έτος είχε ήδη συμπληρωθεί μετά τον πανικό που επικράτησε ανάμεσα στον εβραϊκό πληθυσμό της Γερμανίας μετά την «Kristallnacht». Ο νόμος όμως για τη μετανάστευση των ΗΠΑ είχε ένα μικρό κενό. Επιτρεπόταν η μετανάστευση χωρίς ποσόστωση σε επιστήμονες αρκεί να υπήρχε θέση απασχόλησης στις ΗΠΑ.
(Kristallnacht» Νύχτα των Κρυστάλλων είναι οι δύο μέρες και νύχτες όπου τάγματα εφόδου των Ναζί σάρωσαν τη Γερμανία, καίγοντας πάνω από 1.000 συναγωγές, βανδαλίζοντας σπίτια και επιχειρήσεις Εβραίων).
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος όμως είχε ξεκινήσει και η Geiringer με την κόρη της αποκλείστηκαν στην Λισαβόνα. Τα γερμανικά διαβατήριά τους δεν τους επέτρεπαν να πάνε στην Αγγλία. Χωρίς άδεια παραμονής στη Πορτογαλία αντιμετώπιζαν τον κίνδυνο της απέλασης στη Γερμανία και της φυλάκισης τους σε ναζιστικό στρατόπεδο. Ο von Mises που ήταν ήδη στις ΗΠΑ , καθηγητής στο Harvard, κατόρθωσε να της εξασφαλίσει θέση λέκτορα χωρίς αποδοχές στο Bryn Mawr ένα γυναικείο κολέγιο στην Πενσυλβανία, την οποία και αποδέχθηκε. Έτσι έχοντας πλέον την πολυπόθητη βίζα μαζί με την κόρη της μετά από μία περιπετειώδη περιπλάνηση στην Ευρώπη του Β παγκοσμίου πολέμου η Hilda φθάνει στην Αμερική.
Στην Αμερική εργάζεται στο Κολλέγιο Bryn Mawr. Κατά τη διάρκεια του 1942, έδωσε καλοκαιρινές διαλέξεις σε θέματα Μαθηματικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο του Brown. Οι διαλέξεις αυτές χαρακτηρίστηκαν εξαιρετικές και χρημοποιήθηκαν στις ΗΠΑ ως βασικό υλικό στο πρόγραμμα σπουδών του μαθήματος για πολλά χρόνια. Το πανεπιστήμιο όμως δεν της πρόσφερε ποτέ θέση καθηγητού.
Η Geiringer και ο von Mises παντρεύτηκαν το 1943 και, τον επόμενο χρόνο, πηγαίνει στο Wheaton College που της προσέφερε μόνιμη θέση καθηγήτριας στο τμήμα των Μαθηματικών.
Wheaton College
Η θέση της καθηγήτριας σε ένα κολέγιο γυναικών δεν την ικανοποιούσε ήθελε να εργαστεί στον τομέα της – εφαρμοσμένα μαθηματικά – και σε επίπεδο ερευνητικό που μόνο ένα πανεπιστήμιο μπορούσε να της προσφέρει γι’ αυτό και έκανε συνεχώς αιτήσεις …
"Πρέπει να εργαστώ επιστημονικά…είναι η βαθύτερη ανάγκη της ζωής μου."
Όταν έψαχνε θέσεις, τα εφαρμοσμένα μαθηματικά ήταν σε ζήτηση στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω του Β παγκοσμίου πολέμου. Ωστόσο, παρά τη ζήτηση και τα προσόντα της, το φύλο της την απέκλεισε για πολλές θέσεις εργασίας. Μια απάντηση σε μια αίτηση εργασίας που έλαβε ήταν αρκετά τυπική:
"Είμαι βέβαιος ότι ο Πρόεδρός μας δεν θα εγκρίνει μια γυναίκα. Έχουμε ήδη γυναίκες στο προσωπικό μας, οπότε δεν είναι προκατάληψη κατά των γυναικών, αλλά γιατί δεν θέλουμε να προσλάβουμε περισσότερες ενώ μπορούμε να πάρουμε άνδρες."
Στις 28 Μαΐου 1943, έγραψε στον Hermann Weyl στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών στο Princeton.
«Γνωρίζω ότι είναι δύσκολο για μια πρόσφυγα γυναίκα να βρει κάτι. Ωστόσο, δεν έχω εγκαταλείψει την ελπίδα. Δεν χρειάζεται να πω ότι μια ερευνητική θέση θα ήταν εξίσου ευπρόσδεκτη με τη διδασκαλία ...ελπίζω να υπάρξουν καλύτερες συνθήκες για τις επόμενες γενιές γυναικών»
Το 1953, ο Richard von Mises πέθανε και την επόμενη χρονιά, η Geiringer, παρόλο που διατηρούσε τη δουλειά της στο Wheaton College, άρχισε να εργάζεται και στο Harvard, το οποίο της πρόσφερε μία προσωρινή θέση ως συνεργάτη ερευνητή στο τμήμα των μαθηματικών. Το 1956, το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, την εξέλεξε ομότιμη καθηγήτρια με πλήρη μισθό. Το 1959, εξελέγη Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Την ίδια χρονιά συνταξιοδοτείται από το Wheaton College.
Επιμελήθηκε την έκδοση των τα έργων του von Mise “Στατιστική και Αλήθεια” το 1964 και “Μαθηματική Θεωρία Πιθανοτήτων και Στατιστικής” το 1957.
Η Hilda Geiringer πέθανε στις 22 Μαρτίου 1973, στην Σάντα Μπάρμπαρα, της Καλιφόρνια.
Περαιτέρω πηγές
https://www.bbc.com/future/article/20191031-hilda-geiringer-mathematician-who-fled-the-nazis
https://mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Geiringer/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου