.png)
Σαν σήμερα, τo 1805, γεννήθηκε ο Ιρλανδος μαθηματικός Sir William Rowan Hamilton.
Μια φανταστική συνέντευξη με τον Sir William Rowan Hamilton
Το μαθηματικό μυαλό πίσω από τα κουατερνιόνια...και μερικά συναισθηματικά τρίγωνα.
Δημοσιογράφος: Καλησπέρα σας, κύριε Χάμιλτον. Χαίρομαι που βρίσκομαι μαζί σας. Πείτε μας, πώς ξεκίνησε όλο αυτό το λαμπρό ταξίδι;
Hamilton: Καλησπέρα σας. Λαμπρό, λέτε; Χμ… περισσότερο σαν εκτόξευση με πυραύλους, αλλά χωρίς κάθισμα. Ξεκίνησα στα 5 να μαθαίνω Λατινικά, Ελληνικά και Εβραϊκά. Άλλοι μάθαιναν να γράφουν το όνομά τους, εγώ έγραφα ψαλμούς στα αραμαϊκά.
Δημοσιογράφος: Εντυπωσιακό! Ποιος σας ενέπνευσε;
Hamilton: Ο θείος μου, ο πάστορας James. Σπουδαίος δάσκαλος, αλλά καθόλου ψυχολόγος. Μόλις είδα τον μικρό Αμερικανό Ζερά Κόλμπερν να λύνει εξισώσεις στο κεφάλι του, είπα «ή θα γίνω καλύτερος ή θα πάω για βοσκός». Ευτυχώς διάλεξα τον δύσκολο δρόμο.
Δημοσιογράφος: Στα 13 σας μάθατε μαθηματικά, στα 15 διορθώσατε τον Laplace. Τι άλλο κάνατε στην εφηβεία σας;
Hamilton: Έτρωγα πολλά μήλα και ερωτεύτηκα την Κατερίνα. Πολύ. Θανάσιμα σχεδόν. Δεν με περίμενε όμως — παντρεύτηκε έναν παπά με περιουσία και εγώ έμεινα με τα ποιήματα μου και έναν σωρό "valde bene"(Όλα καλά) στα τεστ.
Δημοσιογράφος: Ποιητής και μαθηματικός! Δύσκολος συνδυασμός;
Hamilton: Ελα μου ντε!. Ο Wordsworth μου έλεγε συνέχεια: "Φίλε μου, παράτα τα στιχάκια και πιάσε τα ολοκληρώματα". Κι εγώ εκεί, να γράφω σονέτα για χαμένες αγάπες και... μιγαδικούς αριθμούς.
Δημοσιογράφος: Και πώς προέκυψε η αλματώδης εξέλιξη σας στην αστρονομία;
Hamilton: Με διόρισαν Βασιλικό Αστρονόμο της Ιρλανδίας στα 21. Χωρίς να ξέρω να χειρίζομαι ούτε σωστά τηλεσκόπιο! Ο Brinkley, ο προηγούμενος, είπε ότι μάλλον έπρεπε να περιμένω. Αλλά ποιος περιμένει όταν τον φωνάζουν “καθηγητά” και του δίνουν και σπίτι με κήπο;
Δημοσιογράφος: Και οι κουατερνιόνιοι; Πώς τους ανακαλύψατε;
Hamilton: Α! Μια Δευτέρα, 16 Οκτωβρίου 1843, περπατώντας με τη γυναίκα μου δίπλα στο κανάλι του Δουβλίνου. Εγώ σκεφτόμουν “πώς στον διάολο πολλαπλασιάζονται τριπλέτες;” Και τσουπ! Η σπίθα άναψε. Κυριολεκτικά. Έβγαλα μαχαίρι και χάραξα τη μαγική εξίσωση i² = j² = k² = ijk = -1 πάνω σε μια πέτρα στη γέφυρα Broome. Η γυναίκα μου με κοίταζε σαν να είχα τρελαθεί – ίσως και να είχα.
Δημοσιογράφος: Σας απασχολούσε συχνά η αγάπη. Επηρέασε την επιστήμη σας;
Hamilton: Όχι απλώς επηρέασε, την έβαλε στο μπλέντερ. Η Κατερίνα με στοιχειώνει μέχρι και σήμερα. Όταν ξαναεπικοινώνησε μαζί μου, χρόνια μετά, πίστευα πως ήταν σημάδι. Όταν πέθανε, έγραψα τόσα γράμματα στους συγγενείς της που με απέφευγαν σαν
μεσημβρινό πωλητή τηλεφωνικών συμβολαίων.
Δημοσιογράφος: Και η οικογένεια; Η σύζυγός σας;
Hamilton: Η Έλεν… Ήταν πάντα άρρωστη. Εγώ δούλευα, εκείνη έλειπε. Μια φορά πέρασα όλο το μήνα του μέλιτος γράφοντας μαθηματικά – ό,τι πιο ρομαντικό για μια νέα νύφη. Η οικογένειά μου ήταν σαν δορυφόροι γύρω απ' τον πλανήτη "Hamilton και τις θεωρίες του".
Δημοσιογράφος: Τι θα λέγατε πως σας πλήγωσε περισσότερο;
Hamilton: Η μοναξιά. Και το ότι έπινα πολύ. Ξέρετε, η δημιουργικότητα είναι καλός φίλος, αλλά κάκιστος ψυχολόγος. Όταν έφυγαν όλοι — συγγενείς, φίλοι, η Κατερίνα, το κοινό — έμεινα με το αλκοόλ και τους κουατερνιόνιους. Ευτυχώς ήταν καλή παρέα αυτοί οι τελευταίοι.
Δημοσιογράφος: Κι αν μπορούσατε να ξαναζήσετε τη ζωή σας;
Hamilton: Ίσως να φλέρταρα λιγότερο με τις λογοτεχνία και περισσότερο με τους ανθρώπους. Ίσως να κρατούσα λιγότερα γράμματα στο συρτάρι και περισσότερα χέρια.
Δημοσιογράφος: Τελευταία ερώτηση: Τελικά, άξιζε;
Hamilton: Άξιζε. Κάθε λάθος, κάθε εξίσωση, κάθε χαμένη αγάπη. Αν έστω και ένας άνθρωπος βρει χαρά σ’ αυτά τα τετραδιάστατα μαθηματικά μου, τότε ναι, όλα είχαν κάποιο νόημα.
Ο William Rowan Hamilton έφυγε από τη ζωή το 1865, αφήνοντας πίσω του μια εξίσωση σε μια γέφυρα, πολλά ποιήματα στα συρτάρια του και ένα όραμα για μαθηματικά που ξεπερνούν τις τρεις διαστάσεις… και ίσως την καρδιά.
Περαιτέρω στοιχεία στους συνδέσμους:
https://mathhmagic.blogspot.com/2023/10/blog-post_29.html?m=0
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου