Ο Τύχο Μπράχε — ο εκκεντρικός Δανός ευγενής με το ανήσυχο πνεύμα και τη θρυλική μεταλλική μύτη — υπήρξε μία από τις πιο συναρπαστικές μορφές της ευρωπαϊκής ιστορίας της επιστήμης. Γεννήθηκε το 1546 στο Σκάνε, σε μια εποχή όπου η Δανία ακόμη ταλαντευόταν ανάμεσα στη μεσαιωνική κοσμοθεωρία και τον αναδυόμενο ουμανισμό της Αναγέννησης. Από μικρός έδειξε πως το βλέμμα του ανήκε στον ουρανό: μια έκλειψη ηλίου που προβλέφθηκε με ακρίβεια τον γοήτευσε βαθιά και τον οδήγησε στη μελέτη της αστρονομίας και των μαθηματικών, συχνά κρυφά, χωρίς την έγκριση της αριστοκρατικής του οικογένειας που προόριζε άλλες σταδιοδρομίες για αυτόν.
Η νεανική του ζωή όμως δεν χαρακτηριζόταν μόνο από πνευματική δίψα, αλλά και από μια φλογερή, σχεδόν αψή ιδιοσυγκρασία. Το 1566, κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Γερμανία, θα ζούσε ένα επεισόδιο που θα τον σημάδευε — κυριολεκτικά και μεταφορικά.
1566: Ο Τύχο Μπράχε εμπλέκεται σε έναν καβγά που θα οδηγήσει σε μια διάσημη… πλαστική μύτης.
«Στις 10 Δεκεμβρίου 1566, ο Τύχο και ο Δανός αριστοκράτης Μάντερουπ Πάρσμπιερκ ήταν καλεσμένοι σε ένα πάρτι αρραβώνων στο σπίτι του καθηγητή Μπάχμαιστερ στο Ρόστοκ. Το πάρτι περιλάμβανε χορό, αλλά το εορταστικό κλίμα δεν κράτησε τους δύο άντρες από το να ξεκινήσουν έναν καβγά που συνεχίστηκε ακόμη και κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Στις 29 Δεκεμβρίου, έλυσαν το ζήτημα με μια μονομαχία με ραπτόρια. Κατά τη μονομαχία, η οποία ξεκίνησε στις 7 μ.μ. μέσα σε απόλυτο σκοτάδι, ένα μεγάλο τμήμα της μύτης του Μπράχε κόπηκε από τον αντίπαλό του. Ήταν η πιο διάσημη τομή στην ιστορία της επιστήμης, αν όχι η πιο σκληρή». — Neatorama
Η απώλεια της μύτης του όχι μόνο δεν ανέκοψε την πορεία του, αλλά έγινε μέρος της ιδιότυπης προσωπικής του μυθολογίας. Επί δεκαετίες, λέγεται ότι ο Μπράχε φορούσε μια πρόσθετη μύτη από χρυσό και ασήμι, ενώ μεταγενέστερες αναλύσεις έδειξαν ότι πιθανότερα επρόκειτο για κράμα ορείχαλκου. Το γεγονός ενίσχυσε τη φήμη του ως ενός ανθρώπου που συνδύαζε επιστημονική ευφυΐα, ευγενική υπεροψία και θεατρικότητα.
Με την υποστήριξη του βασιλιά Φρειδερίκου Β’, ο Μπράχε δημιούργησε σύντομα το Ουρανιμπούργο στο νησί Χβεν, το πρώτο πραγματικό ερευνητικό κέντρο της Ευρώπης αφιερωμένο στην αστρονομία. Εκεί, με τεράστια αλλά ευφυώς κατασκευασμένα όργανα — πριν ακόμη την εφεύρεση του τηλεσκοπίου — κατέγραψε τις πιο ακριβείς παρατηρήσεις του ουρανού που είχαν γίνει μέχρι τότε. Η ανακάλυψή του, το 1572, μιας «νέας» στον αστερισμό της Κασσιόπης έδειξε πως ο ουρανός δεν ήταν αμετάβλητος∙ ενώ η συστηματική καταγραφή της κίνησης του Άρη θα έδινε, μετά τον θάνατό του, στον Γιοχάνες Κέπλερ τα δεδομένα για τους θεμελιώδεις νόμους της πλανητικής κίνησης.
Ακόμη και μετά θάνατον, η μύτη του Μπράχε συνέχισε να απασχολεί την επιστημονική κοινότητα. Το 1901, μια ομάδα με επικεφαλής τον Χάινριχ Ματιέγκα άνοιξε τον τάφο του στην Πράγα, ελπίζοντας να διαπιστώσει αν τα λείψανά του βρίσκονταν ακόμη εκεί. Παρότι το σώμα του ήταν μέσα στο φέρετρο, η περίφημη μύτη του απουσίαζε. Έμοιαζε πιθανό πως είτε είχε ταφεί χωρίς αυτήν, είτε με μια πρόσθετη που αποσυντέθηκε με τον χρόνο.
Το μυστήριο επανήλθε στο προσκήνιο το 2010, όταν μια δεύτερη εκταφή επέτρεψε σε ερευνητική ομάδα υπό τον Βέλεβ να αναλύσει χημικά τα οστά του κρανίου. Η ανίχνευση υψηλών συγκεντρώσεων χαλκού και ψευδαργύρου οδήγησε στο συμπέρασμα πως ο Μπράχε φορούσε συχνά μια ορειχάλκινη προσθετική μύτη — επιβεβαιώνοντας ότι ο θρυλικός Δανός δεν ήταν μόνο πρωτοπόρος της αστρονομίας αλλά και κάπως… πρωτοπόρος της προπλαστικής.
Ανεξάρτητα από τις εκκεντρικότητές του, ο Τύχο Μπράχε υπήρξε ο τελευταίος μεγάλος «αστρονόμος των γυμνών οφθαλμών» και ένας από τους αναγκαίους κρίκους που οδήγησαν από τον μεσαιωνικό ουρανό στην επανάσταση της νεότερης επιστήμης — ένας άνθρωπος που μέτρησε τα άστρα με ακρίβεια χιλιοστού, δίνοντας στην ανθρωπότητα τα δεδομένα που θα άλλαζαν για πάντα τη θέση της Γης στο σύμπαν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου