«Ο Αρχιμήδης θα μνημονευθεί όταν ο Αισχύλος θα έχει λησμονηθεί, διότι οι γλώσσες πεθαίνουν, μα οι μαθηματικές ιδέες όχι.» G.Hardy


Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2025

Σαν σήμερα


 #Σανσημερα

Σαν σήμερα, το 1901, γεννήθηκε ο Γερμανός φυσικός Βέρνερ Χάιζενμπεργκ.Ο Βέρνερ Χάιζενμπεργκ (Werner Heisenberg) ήταν Γερμανός φυσικός, γεννημένος το 1901 και ένας από τους θεμελιωτές της κβαντικής μηχανικής. Το 1927 διατύπωσε την περίφημη αρχή της απροσδιοριστίας, μία από τις πιο επαναστατικές ιδέες στη φυσική. Για τη συμβολή του στην κβαντική θεωρία τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής το 1932. Πέθανε το 1976.

Η αρχή της απροσδιοριστίας λέει ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ταυτόχρονα με απόλυτη ακρίβεια δύο συγκεκριμένες ιδιότητες ενός σωματιδίου — για παράδειγμα:

-τη θέση του

-την ταχύτητά του (ορμή)

Όσο πιο ακριβώς μετράμε το ένα, τόσο λιγότερο ακριβώς μπορούμε να ξέρουμε το άλλο.

Παράδειγμα με έναν φακό και μια μπάλα του πινγκ-πονγκ

Έστω ότι υπάρχει μια πολύ μικρή μπάλα, τόσο μικρή όσο ένα ηλεκτρόνιο, και προσπαθείς να δεις πού βρίσκεται μέσα σε ένα σκοτεινό δωμάτιο. Για να τη φωτίσεις, χρησιμοποιείς έναν φακό που εκπέμπει «φωτονία» (σωματίδια φωτός).

Αλλά… υπάρχει ένα πρόβλημα:

Για να δεις με ακρίβεια τη θέση της μπάλας, πρέπει να τη χτυπήσεις με πολύ ισχυρό φως (με φωτόνια μεγάλης ενέργειας).

Όμως όταν αυτά τα φωτόνια χτυπούν τη μπάλα, την σπρώχνουν, αλλάζοντας την ταχύτητα και την κατεύθυνσή της!

Άρα η θέση γίνεται πιο γνωστή, αλλά η ταχύτητα αλλοιώνεται.

Αντίστροφα:

Αν χρησιμοποιήσεις πολύ αδύναμο φως, δεν τη διαταράσσεις σχεδόν καθόλου, οπότε ξέρεις καλύτερα την ταχύτητά της.

Αλλά τότε το φως δεν αρκεί για να δεις καθαρά πού είναι ακριβώς — η θέση της παραμένει ασαφής.

Αυτό δεν συμβαίνει επειδή είμαστε κακοί στα όργανα μέτρησης. Συμβαίνει επειδή η ίδια η φύση λειτουργεί έτσι στον μικρόκοσμο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...