Το φίδι, η τρύπα, ο Χάιντεγκερ, το δίλλημα του εθελοντή και λοιπά…

    Ένα  προβληματάκι από την θεωρία παιγνίων που πήρε το μάτι μου στο διαδίκτυο καθώς και μερικές σκέψεις για την διαδικτυακή φλυαρία (καλή ώρα τώρα..).

   Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει μια διακοπή ρεύματος στη γειτονιά σας. Αν κάποιος καλέσει την ηλεκτρική εταιρεία, θα στείλει κάποιον για να διορθώσει το πρόβλημα. Αυτό σας βάζει σε ένα δίλημμα: Αν κάποιος άλλος κάνει την κλήση, τότε θα επωφεληθείτε χωρίς να χρειάζεται να κάνετε τίποτα.Αλλά αν κανείς δεν το κάνει, τότε όλοι θα παραμείνουν στο σκοτάδι, το οποίο είναι το χειρότερο αποτέλεσμα:

   Αυτό είναι το «δίλημμα του εθελοντή»,συναφές  δίλημμα του με αυτό του φυλακισμένου στη θεωρία παιγνίων. Κάθε συμμετέχων έχει μεγαλύτερο κίνητρο για να μην δράσει, αλλά αν κανείς δεν δράσει, τότε όλοι χάνουν.

  Στο διαδίκτυο βρήκα ένα χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, την δολοφονία της Kitty Genovese, που μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου στην πόλη της Νέας Υόρκης έξω από το διαμέρισμά της, το 1964. Σύμφωνα με την αστική λαϊκή παράδοση, πολλοί γείτονες που ήταν παρόντες στην επίθεση αλλά επέλεξαν να μην καλέσουν με την αστυνομία, πιστεύοντας ότι κάποιος άλλος θα κάνετε την κλήση, ελπίζοντας  να αποφύγουν  «να εμπλακούν».Η Genovese πέθανε από τις πληγές της.(https://en.wikipedia.org/wiki/Murder_of_Kitty_Genovese )

   Πιο ακραία μορφή.Σε μια δημοσίευση του 1988,ο An. Rapaport, ειδήμων της θεωρίας των παιγνίων σημειώνει:..το εγχειρίδιο Πεζικού που είχαν οι Αμερικανοί στρατιώτες κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου,έδινε οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν στο χαράκωμα σε περίπτωση που τους ρίξουν χειροβομβίδα, άμεσα ένας από αυτούς, θα έπρεπε να κουλουριαστεί γύρω από την χειροβομβίδα  να απορροφήσει με το σώμα του το κύμα της έκρηξης για να σωθούν οι υπόλοιποι.Αν κανένας δεν το έκανε «εθελοντικά», θα σκοτώνονταν όλοι, και  προφανώς υπήρχαν μόνο λίγα δευτερόλεπτα για να βρεθεί ο ήρωας.

Μάλλον ακραίο και εξόχως χολιγουντιανό.

 Το βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες αναφέρει τη λέξη mamihlapinatapai στην γλώσσα των Yaghan , μιας φυλής στην Λατινική Αμερική,ως την λέξη που είναι πολύ δύσκολο να οριστεί (αν το μετέφρασα καλά).Η Wikipedia μας μαθαίνει,ότι ερμηνεύεται ως «μια ματιά που μοιράζονται δύο άτομα, με το καθένα τους να επιθυμεί  το άλλο να ξεκινήσει κάτι που και οι δύο επιθυμούν να συμβεί,αλλά κανένας δεν θέλει να κάνει την αρχή. Μια εκφραστική και ουσιαστική σιωπή».
Απολαυστικός Αρκάς για το δίλημμα του Εθελοντή έστω και ερήμην του...

  Εντάξει, οι παιγνιοθεωρητικοί δεν ανακάλυψαν τον τροχό. Η έλλειψη επιθυμίας για δράση  είναι κοινός τόπος.Τώρα, ειδικά με τα social media, όλοι μπορούν να προσποιηθούν ότι ζουν έντονα, αθλούνται, διασκεδάζουν,ταξιδεύουν, έχουν πλούσια κοινωνική, πολιτική και  επαναστατική δράση.Η συντριπτική πλειοψηφία απλά φλυαρεί.Η φλυαρία ανέκαθεν υπήρξε υποκατάστατο δράσης.Τα έχει πει πολύ παλιότερα ο  Χάιντεγκερ στο Είναι και χρόνος:

    Η φλυαρία  είναι μια δυνατότητα να περιλαμβάνει τα πάντα χωρίς προηγουμένως  να ιδιοποιηθούμε το αντικείμενο. Η φλυαρία προστατεύει εξαρχής από τον κίνδυνο της αποτυχίας σε περίπτωσης ιδιοποίησης.Η φλυαρία,που όλοι μπορούν να κάνουν, όχι μόνο αποδεσμεύει από την υποχρέωση  αυθεντικής κατανόησης,αλλά πλάθει μια αδιάφορη γνωστικότητα για την οποία τίποτα πια δεν είναι αβέβαιο….Η φλυαρία δεν προϋποθέτει διάθεση για απάτη.Η φλυαρία δεν θέλει συνειδητά να παρουσίασε κάτι σαν κάτι άλλο…Η φλυαρία επομένως,χαρακτηριζόμενη από την αδιαφορία για ανάγκη αναφοράς την πηγή αυτού που λέγεται,είναι πάντα,από την φύση της μια απομόνωση.

 Άλλωστε, στο social διαδίκτυο συναντάς κατά βάση εννέα βασικές φόρμες έκφρασης:

-Προβλήματα είναι μόνο τα δικά μου!!

-Αγόρι ψάχνει κορίτσι,κορίτσι ψάχνει αγόρι  και όλες οι παραλλαγές.

-Θα πάψω να σιωπώ και θα κάνω μια φοβερή αποκάλυψη.

-Εγώ θα σε συμβούλευα….

-Είναι..(διατυπώνει μια απίστευτη θεωρία συνωμοσίας …..) διότι ένα και ένα κάνουν δυο.

-Μόνο 9.90 ευρώ  μέχρι σήμερα το βράδυ…

-Το πρόβλημα των φτωχών είναι η φτώχεια.Ας τους βοηθήσουμε.Ας προσπαθήσουμε όμως με τέτοιο τρόπο,ώστε στην συνέχεια να μην έχουν το πρόβλημα του πλούτου.

-Πριν πεθάνει..ζούσε. 
-Ζήτημα:Με το να θέτεις  είναι.. σαν να το λύνεις.

   bonus τραγουδάκι